Yönetim bilimi geliştikçe, her dönemde yeni araçlar ve modeller hayatımıza giriyor. Süreç yönetimi, kalite yönetimi, performans sistemleri, stratejik planlama yaklaşımları, çevik dönüşüm yöntemleri, OKR, KPI, ISO standartları, risk yönetimi, sürdürülebilirlik raporlamaları... Liste uzayıp gidiyor.

Her biri, bir ihtiyaçtan doğdu. Kurumların daha etkili, şeffaf, verimli ya da sürdürülebilir olmasını sağlamak için geliştirildiler. Ancak zamanla bu araçların çoğu, neden kullanıldıkları unutularak kendi başlarına birer amaç haline geldi.

• Bir kurumda süreç yönetimi sistemi kuruluyor; ama süreçler sürekli güncellenmediği, çalışanlar sistemle bağ kuramadığı için sistem işlevsizleşiyor.

• Kalite yönetimi belgeleniyor; ama sahadaki aksaklıklar dokümantasyonun arkasına gizleniyor.

• Risk yönetimi sistemi kuruyoruz; ama sadece Excel dosyasına “risk envanteri” girmekle yetiniyoruz.

• Performans sistemleri ise bazen motivasyonu artırmak yerine içe kapanmayı teşvik edebiliyor.

Neden?

Çünkü araçlar, amaçların önüne geçiyor.

Her bir araç, kendi danışmanlık sektörü ve uygulayıcı ekolünü de oluşturuyor. Doğal bir süreç bu. Ancak bu ekoller zamanla içe kapanabiliyor ve kendi doğrularını evrenselleştirme tuzağına düşebiliyor. Oysa her kurumun yapısı, kültürü, ihtiyacı ve zamanı farklı.

İyi yönetim, bu araçlardan sadece birini “mükemmel” uygulamakla sağlanmaz. 

Asıl başarı; bu farklı modelleri kuruma uygun şekilde birbiriyle ilişkilendirerek, sadelikle, şeffaflıkla ve anlamlı hedeflerle bütünleştirebilmektir.

Araçlar işlevsel olduğu sürece değerlidir.

Amaç net olmadığı sürece, hiçbir araç kurumu ileri taşımaz.

Kendimize ve kurumlarımıza sık sık şu soruyu sormakta fayda var:

“Biz bu aracı neden kullanıyoruz?”

Bu sorunun cevabı net değilse, orada yönetim değil, alışkanlık vardır.

COSO İç Kontrol ve Kurumsal Risk Yönetimi Çerçeveleri, tam bu noktada çok güçlü yönetim referans çerçeveleridir. Amaca odaklanarak, araçları istediğiniz esneklikte ama entegre şekilde kullanmanın ilkelerini sunar.