Yönetişim ve risk yönetimine ilişkin son trendleri takip ediyorsanız, yumuşak kontroller konusunda mutlaka bir şeyler duymuş olmalısınız.

Geçmişte çoğu kuruluş, kurumsal yönetişim ve risk yönetimi yaklaşımlarında hard kontrollere odaklanmaktaydı ancak giderek daha fazla araştırma, uygulama ve deneyim, yumuşak kontrollerin riski azaltmak ve değer üretmek için ne kadar önemli olduğunu gösterdikçe bu durum değişiyor.

Ancak bu konuda kaynak bulmak maalesef kolay değil. Çünkü, yönetişim, iç kontrol ve risk yönetimi gibi oldukça derin teorik yaklaşımlar içeren konuların en teorik kısmı burası.

Hard kontroller politikalar, prosedürler, sistemler ve yapı ile ilgilidir; soft kontroller ise değerler, davranışlar, beklentiler, işbirliği, yetenekler vb. ilgilidir.

Soft kontrollerin performansı objektif olarak ölçülemez ancak, başarı ve risk yönetimi üzerinde çok önemlidir. Doğru soft kontrollerin uygulamaya konması, birçok alt düzey kontrole olan ihtiyacı azaltabilir.

İçinden geçtiğimiz dönem, işgücünde, liderlik ihtiyaçlarında, iletişim biçimlerinde, karar verme, çalışma ve yönetim biçimlerinde büyük değişimler getiriyor. Bu değişimleri geleneksel hard kontrollerle yönetmek pek mümkün görünmüyor. Hem kişilerde hem de kurum kültüründe ciddi bir soft skills gelişimine ihtiyaç duyuluyor.

Özellikle son iki yıldır, bu ihtiyacın ne kadar kritik boyutta bir öneme ulaştığını bir danışman olarak yakından gözlemliyorum.

Varsayın ki kurumunuz bir akvaryum ve su kalitesi düşük, en güzel balıkları getirip, en iyi yemleri vermeniz içerideki hayatın devamını sağlamaz.

Soft kontroller, yönetişimi, kültürü, stratejiyi, kontrol ortamını iyileştirir. Bu nefes kalitesinin iyileşmesi anlamına gelir.

Derseniz ki somut bir örnek olsa, nereden başlasak bilsek; Yönetici yetiştirme programlarından başlayın. Bunun için de soft skills eğitimlerini ve koçluk uygulamalarını kontrol faaliyeti olarak iç kontrol sisteminize dahil edin. 'İçeride ne varsa, dışarıya o yansır ve içeride olan hiç bir zaman tam olarak içeride kalmaz' unutmayın.

Yıllardır, hard bir hard kontrol tasarlayıcısı olan ben, bu gerekliliği henüz trend olmadan önce, sahada deneyimlerek farkettim. Son 5 yıldır da soft kontrol üzerinde yoğun şekilde çalışıyorum. Eğitimlerimde de meslektaşlarıma bu alanı özellikle tavsiye ediyorum. İç Kontrol ve Risk Yönetimi Hizmet portföyüme, Yönetici koçluğunu dahil etmiş olmam, hard kontrollerin giremediği ya da yeterli olmadığı alanlara da kontrol sağlayabilmek için.

Yönetişim, risk ve kontrolün bu bütüncül yaklaşıma ihtiyacı var. Hiç bir kurumun güvenli limanda bekleme şansı olmadığı bu dönemde, her kurumun güvenli rotalara ihtiyacı var. Güvenlik ise bütüncül bakış açısı gerektiriyor.